Muzea

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy



Wczesnopiastowska Rezydencja na Ostrowie Lednickim



Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach



Rezerwat Archeologiczny Gród Wczesnopiastowski w Gieczu



Rezerwat Archeologiczny Gród w Grzybowie

Ostrów Lednicki

Jest wyspą na jeziorze Lednica położonym przy trakcie z Poznania do Gniezna. Najstarsze zachowane ślady świadczą o rozwijającym się tu osadnictwie już około 11 tys. lat temu. We wczesnym średniowieczu na tej wyspie wybudowano jeden z najważniejszych grodów państwa pierwszych Piastów. Powstał on w 2. połowie X w. w miejscu wcześniejszego, mniejszego grodu plemiennego. Do dziś zachowały się po nim, działające na wyobraźnię, wysokie na kilka metrów pozostałości drewniano-ziemnych wałów obronnych, fragmenty umocnień brzegowych oraz relikty jednych z najdłuższych w średniowieczu (438 m i 187 m) drewnianych mostów.

Jednak największą atrakcją tego miejsca są pozostałości rezydencji pałacowej zbudowanej w 2. połowie X w. przez Mieszka I. To w niej Bolesław Chrobry podejmował zapewne cesarza Ottona III, gdy ten w 1000 r. pielgrzymował do znajdującego się w Gnieźnie grobu św. Wojciecha. Od wschodu do pałacu przylega kaplica wzniesiona na planie krzyża greckiego z pozostałościami jedynych na terenie Polski gipsowych basenów chrzcielnych. Wraz z ich odkryciem postawiono dalece prawdopodobną tezę, obecnie potwierdzaną przez wielu specjalistów z Polski i z zagranicy, o chrzcie Mieszka I w tym miejscu. W trakcie wykopalisk archeologicznych oraz badań podwodnych odnaleziono ogromne ilości zabytków, które są prezentowane na wystawie stałej. Do najcenniejszych odkryć zaliczyć należy: staurotekę-relikwiarz drzewa Krzyża Świętego (jest najstarszą odnaleziona na ziemiach polskich i najlepiej zachowaną na świecie) i inne średniowieczne dewocjonalia, wiele przedmiotów ze złota, brązowe misy imitujące złote naczynia, ozdoby ze srebra, biżuterię z kamieni półszlachetnych i szkła, kilka łodzi, w tym największą: blisko 11-metrową dłubankę z 966 r. i liczne przedmioty codziennego użytku.

Efektem badań podwodnych jest jeden z największych zbiorów militariów wczesnośredniowiecznych odnaleziony w tej części Europy (ponad 300 egz.). Formy niektórych artefaktów wskazują na ich skandynawskie pochodzenie.

Grodu strzegła załoga wojskowa, wśród której mogli być też wikingowie. To do nich mogła należeć część uzbrojenia, które wydobyto z toni jeziora. Pozostałe militaria (miecze, topory, włócznie, kolczuga) należały zapewne zarówno do atakujących, jak i obrońców wyspy i grodu.

Dodatkową atrakcją tego, niezmąconego późniejszą zabudową, miejsca jest prom kursujący na wyspę, dzikie ptactwo oraz średniowieczna flora odtworzona niedawno na podstawie badań archeo botanicznych. Dziedzictwo Ostrowa Lednickiego ukazuje wystawa stała "Ostrów Lednicki. Pod niebem średniowiecza", na której w nowoczesny sposób prezentowane są najcenniejsze zabytki związane z historycznymi początkami państwa polskiego. W 2011 r. wystawa została nagrodzona statuetką Sybilli jako najlepsza wystawa archeologiczna w Polsce oraz statuetką Izabelli dla najlepszej wystawy w Wielkopolsce.

Pod opieką tego oddziału muzeum znajduje się wczesnośredniowieczny gród na Ostrowie Radzimskim położony na dawnej warciańskiej wyspie nieopodal Murowanej Gośliny.

Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polski pana Lecha Wałęsy z 8 września 1994 r. (Monitor Polski nr 50 z 1994 r., poz. 421) Ostrów Lednicki uzyskał miano Pomnika Historii. Status ten przyznawany jest zabytkom o szczególnej, najwyższej wartości historycznej, naukowej i artystycznej oraz o wyjątkowym znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego Polski.

Wizyty osób z dysfunkcją wzroku prosimy zgłaszać wcześniej w celu przygotowania pomocy dydaktycznych ułatwiających zwiedzanie.

W sklepie muzealnym, który znajduje się przy parkingu, zakupić można atrakcyjne pamiątki oraz wydawnictwa muzealne. Nieopodal znajduje się "Karczma na Lednicy" obsługująca turystów indywidualnych i grupy wycieczkowe. (Tel. 692 265 895)

 Dojazd drogą krajową nr 5 lub szybkiego ruchu S5 (węzeł Łubowo).

 PKP: linia Poznań - Gniezno (stacja Lednogóra)

 PKS: linia Poznań - Gniezno (przystanek Dziekanowice)

14 kwietnia 2016 r. Ostrów Lednicki był miejscem centralnych obchodów Jubileuszu 1050-lecia chrztu Polski.

Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach

Rezerwat Archeologiczny Gród Wczesnopiastowski w Gieczu

Rezerwat Archeologiczny Gród w Grzybowie

Grzybowo to jeden z największych grodów, jakie powstały w okresie formowania się państwa Piastów. Wzniesiony został w odległości 6 km na północny wschód od Wrześni. Czytelne w terenie grodzisko zajmuje powierzchnię 4,7 ha. Kształt grodu zbliżony jest do czworoboku o zaokrąglonych narożnikach. Grodzisko otoczone jest wałem, którego pozostałości sięgają 9 metrów wysokości. Od strony wschodniej widoczne jest obniżenie w wale, które sugeruje, że w tym miejscu zlokalizowane było niegdyś główne wejście do grodu. Drugie wejście rysuje się od strony północnej, gdzie zbiegają się dwa ramiona wału, nieznacznie zachodząc jedno na drugie. Początki grodu w Grzybowie można określić na lata 20. i 30. X w. Wydaje się, że najpierw powstał niewielki gród w północno-zachodniej części obecnego założenia. Gród ten miał dość regularny kształt o zarysie zbliżonym do koła, którego średnica wewnętrzna wynosiła 40 m, a jądro jego wału miało ok. 17 m szerokości. W połowie X w. rozpoczęto przebudowę, która polegała na niwelacji części terenu rozpościerającego się na zewnątrz starego grodu i zagospodarowaniu znacznie większego obszaru niż użytkowany do tej pory. To właśnie wtedy zostały wzniesione wały, które oglądać możemy do dziś. Ostatnie etapy przebudowy grodu przypadają na początki XI w., a koniec stałego zamieszkania grodu możemy określić na okres nie późniejszy niż połowa XI w., niemniej osadnictwo funkcjonowało w grodzie jeszcze w XII w.

Wśród najcenniejszych znalezisk prezentowanych na ekspozycji stałej znajdują się elementy uzbrojenia (kolczugi, oszczepy, groty strzał) i przedmioty codziennego użytku jak noże, igły, szydła oraz takie, które uważane były w średniowieczu za luksusowe: grzebienie z poroża, kościane okładziny, fragmenty biżuterii ze szkła, bursztynu, karneolu czy kryształu górskiego. Ozdobą ekspozycji jest skarb monet i ozdób srebrnych.

Wewnątrz budynku muzealnego wzniesionego w 2010 r. powstała unikatowa ekspozycja: "Gród Grzybowo - między plemieniem a państwem", imitująca wykop archeologiczny i objaśniająca metody interpretacyjne pozwalające na rekonstrukcję odkrywanych reliktów grodu.

W sierpniu na terenie grodu odbywa się cykliczna impreza plenerowa Grzybowski Turniej Wojów.

Na terenie Muzeum działa punkt sprzedaży pamiątek i wydawnictw muzealnych.

 Dojazd drogą krajową nr 15 Września - Gniezno (zjazd Gulczewo)

Skansen Miniatur w Pobiedziskach